Şirket Kurmak

Hırvat vatandaşı gerçek ve tüzel kişiler ile yabancı gerçek ve tüzel kişiler Hırvatistan Şirketler Kanunu çerçevesinde şirket kurabilmektedir. Bu anlamda uygulanan prosedür bakımından yerli ve yabancı ayrımı yapılmamaktadır. Firmalar genellikle kuruluş aşamasında bir Hırvat avukat veya danışmandan destek almaktadırlar.

Yabancı şirketler ve bağımsız tüccarlar, yasanın öngördüğü koşullar altında, Hırvat vatandaşlarına uygulanan tüm hak ve yükümlülüklere sahip yerli tüzel kişiler olarak kabul edilir. Ancak, Hırvatistan'da bir birim kurmadan Hırvat topraklarında kalıcı olarak faaliyet gösteremezler. Faaliyetler ara sıra gerçekleşen veya tek seferlik performans veya belirli bir iş ise (AB müktesebatına uygun olarak hizmet sağlama özgürlüğü kavramına uygun olarak) kalıcı olarak kabul edilmemektedir.

Şirketler Kanunu çerçevesinde kurulabilecek şirket türleri ve şirket türlerinin Hırvatça kısaltmaları aşağıda yer almaktadır:

• Genel Ortaklık – j.t.d.
• Sınırlı Ortaklık – k.d.
• Komanditer Ortaklık
• Limited Şirket – d.o.o.
• Anonim Şirket – d.d.

Yabancı yatırımcılar anonim şirketlerde mülkiyet ve pay edinebilirler. Anonim şirket kurmak için asgari sermaye tutarı 25.000,00 Avro'dur ve hisse başına nominal değer 1,00 Avro'dan az olamaz. Bir limited şirket kurmak için asgari sermaye 2.500,00 Avro'dur ve bir ticari hissenin nominal tutarı 10,00 Avro'dan az olamaz. Bir şirketi mahkeme siciline tescil ettirmeden önce, her kurucu, sermayesinin en az dörtte birini nakden ödemek zorundadır ve tüm nakit ödemelerin toplamı, sermayenin dörtte birinden az olamaz.

Hırvatistan’da Kurulu şirketlerin %80’i Limited Şirket (d.o.o.) statüsünde bulunmaktadır. Limited şirket, bir veya daha fazla tüzel veya gerçek kişinin, sözleşmeyle önceden belirlenen toplam kayıtlı sermayeye hisselerini (aynı miktarda olması gerekmez) yatırdığı şirkettir. Tüm hisselerin toplam tutarı, şirketin kayıtlı sermayesinin miktarına karşılık gelmelidir. Sahipler yerli veya yabancı tüzel kişiler ve gerçek kişiler olabilir. Sadece bir şirket sahibi de bu tür bir şirket kurabilir. Şirket tüzel kişiliktir. Bu statü, bir mahkeme siciline girilerek belirlenir. Şirket varlıkları, sahiplerinin mülkiyetinden ayrılmıştır. Şirketin bir yönetim kurulu ve genel kurulu olması gerekmektedir. Şirket yönetim kurulunda bir veya daha fazla üye (direktör) bulunabilir. Bir yabancı uyruklu da yönetim kurulu üyesi olabilir.

Özellikle küçük ve orta ölçekli firmalar Limited Şirket olarak faaliyet göstermekte, bankalar, sigorta şirketleri, büyük ölçekli ticari firmalar ise Anonim Şirket olarak yapılanmaktadır.

Şirket kuruluşu işlemlerine yardımcı olmak amacıyla Hırvat hükümeti tarafından bir birim-HITRO.HR kurulmuş olup, anılan birim büyük şehirlerde bulunan Finansal Ajans (FINA)’ların bünyesinde faaliyet göstermektedir. HITRO’nun ülke genelinde 60’tan fazla ofisi bulunmaktadır. Şirket kurma işlemlerinde girişimcilerin tek bir merkezden yönlendirilmelerini amaçlayan HITRO.HR ofislerinden kuruluş prosedüründe gerekli tüm evraklar temin edilebilmektedir. Şirket Adının Seçimi: Öncelikle şirket için bir isim seçilmelidir. HITRO.hr hizmeti, seçilen veya benzer bir adla bir şirketin zaten mevcut olup olmadığını öğrenmek için mahkeme sicilininin kontrol edilmesine yardımcı olmaktadır. Şirket adının, mahkeme kayıtlarına (court register) ilişkin bağlantı adresi sudreg.pravosudje.hr adresinden kontrol edilmesi mümkündür.

Belgelerin Noterde Tasdik Edilmesi: Mahkeme siciline başvuru ve ekli bazı belgelerin Noter tarafından tasdikli olması gerekir. İmzaları doğrulanacak tüm kurucular ve diğer kişiler hazır bulunmalıdır. Notere giderken pasaport ve kimlik kartının götürülmesi gerekmektedir. Hırvatça bilmeyen yabancı uyruklu kişiler için mahkeme tercümanının bulunması gerekmektedir. Mahkeme tercümanlarının listesi: http://www.sudacka-mreza.hr/tumaci.aspx?Lng=en

Ücretlerin ödenmesi ve belgelerin sunulması: Mahkeme siciline kayıt başvurusu, diğer tüm gerekli ve noter tasdikli belgelerle birlikte, HITRO.hr’ye sunulmalıdır. Mahkeme ücretlerinin ödenmesi ve ilk depozito ödemesi FINA'nın şubelerinde yapılabilir. Ödeme yapıldıktan sonra, HITRO.hr başvuruyu sonuçlandırmakta ve yetkili Ticaret Mahkemesine elektronik yollarla (e-Şirket) iletmektedir. Gönderilen belgelerin doğru ve eksiksiz olması halinde, Ticaret Mahkemesi şirketi 24 saat içinde mahkeme siciline kaydettirir ve şirket kuruluşuna ilişkin kararı ve Kişisel Kimlik Numarası (OIB) teyidini HITRO Ofisine elektronik olarak gönderir.  HITRO.HR’de Merkezi İstatistik Bürosu Ulusal Faaliyet Sınıflandırmasına göre bir Sınıflandırma Bildirimi almak için doldurulması gereken RSP Formu alınmaktadır. HITRO.hr, Mahkemenin kuruluşla ilgili kararını aldıktan sonra, 1 günlük süre içinde ticari işletmenin sınıflandırma bildirimini otomatik ve elektronik olarak alacaktır.

Hesabı açma /e-Emeklilik /e-Sağlık /İlgili Vergi Dairesine kayıt: Kuruluşa ilişkin Karar ve işletme kimlik numarasını içeren Ulusal Faaliyet Sınıflandırmasına göre Sınıflandırma Bildirimi HITRO.hr sayacında toplanır. Şirketin, sahibinin ve çalışanlarının Hırvatistan Emeklilik Sigortası Enstitüsü ve Hırvatistan Sağlık Sigortası Enstitüsüne ilk kayıtları e-Emeklilik ve e-Sağlık hizmetleri aracılığıyla HITRO.hr kontuarında elektronik olarak düzenlenip gerçekleştirilebilir. Şirket Mahkeme Siciline ve Merkezi İstatistik Bürosu Siciline girildikten sonra, başvuru sahibi, şirketi yargı yetkisi şirketin kayıtlı adresine göre belirlenen ilgili Vergi Dairesine kaydettirmelidir.